فرق صرافی متمرکز با غیرمتمرکز
در بازار ارز های دیجیتال صرافی ها جهت تامین امنیت معامله گران، سهولت در خرید و فروش رمز ارز ها، ارائه ابزار های معاملاتی و تامین نقدینگی واسطه شده اند و کسب در آمد می کنند.
با توسعه فناوری بلاکچین، صرافی های ارز دیجیتال به دو دسته “متمرکز” (Centralized) و “غیر متمرکز” (Decentralized) تقسیم شدند؛ با این حال باید بدانیم تفاوت صرافی متمرکز با غیر متمرکز چیست؟
صرافی متمرکز (CEX) تحت نظارت یک نهاد مالی خدمات و معاملات کاربران را رصد می کند و حافظ امنیت دارایی کاربران است، در حالی که صرافی غیر متمرکز (DEX) مسئولیت تمام فعالیت کاربران و حفظ امنیت دارایی ها را بر عهده صاحب دارایی گذاشته است.
فعالیت در صرافی های متمرکز و غیر متمرکز دارای تفاوت هایی است که می تواند مزایا و معایبی داشته باشد؛ در ادامه مطلب با جزئیات بیشتر تفاوت CEX و DEX را بررسی خواهیم کرد.
| صرافی متمرکز | صرافی غیر متمرکز |
| معامله تحت نظارت | معامله با مسئولیت شخصی |
| کارمزد بر حسب درصد تعیین شده | کارمزد بر حسب فی شبکه |
| تامین نقدینگی از نهاد مالی | تامین نقدینگی با مشارکت افراد |
فرق صرافی متمرکز و غیر متمرکز در معاملات
تفاوت های چشمگیری در «نوع معاملات» صرافی های متمرکز و غیر متمرکز وجود دارد؛ از جمله مهم ترین آن ها نحوه نظارت بر معاملات در این صرافی ها است. برای استفاده از خدمات صرافی های متمرکز معروف باید افراد احراز هویت (KYC) انجام دهند.
اما برای معامله در صرافی های غیر متمرکز افراد بدون نیاز به «احراز هویت»، قادر به استفاده از خدمات صرافی می باشند؛ در واقع امنیت دارایی های خود را به عهده می گیرند.
در صرافی های غیر متمرکز سرعت انجام معاملات نسبت به صرافی های متمرکز پایین تر است؛ در نتیجه اگر سبک معاملاتی شما نیاز به سرعت بالا در انجام معاملات دارد، بدیهی است که صرافی های غیر متمرکز مناسب شما نباشند.
تفاوت صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز در امنیت
همانطور که گفته شد در صرافی غیر متمرکز اطلاعات دارایی ها بر بستر بلاک چین (On chain) در دست افراد قرار دارد، اما در صرافی متمرکز وظیفه ضبط این اطلاعات بر عهده صرافی است که ممکن است در برخی موارد برای کاربر خطرناک باشد.
برای مثال در صرافی های غیر متمرکز کنترل دارایی های کیف پولتان تمام و کمال در دست شماست، اما در صرافی متمرکز، کیف پول شما هم زمان تحت کنترل و نظارت صرافی هم می باشد که اگر صرافی مرتکب خطایی شود ممکن است سرمایه شما هم از بین برود.
برای تامین امنیت در صرافی های متمرکز بهتر است از صرافی های معتبر استفاده کنید و برای حفظ سرمایه تان در صرافی های غیر متمرکز علاوه بر استفاده از صرافی های معتبر، در اتصال کیف پول های خود به صرافی ها دقت بیشتری صرف کنید.
در جدول زیر چند نمونه صرافی معتبر از نوع متمرکز و غیر متمرکز برای ایرانیان در سال 2024 را معرفی کرده ایم:
| صرافی متمرکز | صرافی غیر متمرکز |
| اِل بانک (Lbank) | یونی سواپ (Uniswap) |
| کوین کچ (Coin Catch) | سوشی سواپ (Sushi Swap) |
| اکزولو (Exolo) | ریدیوم (Raydium) |
تفاوت صرافی متمرکز با غیرمتمرکز در کارمزد معاملات
کارمزد معاملات در صرافی های متمرکز به دلیل وجود واسطه به مراتب بیشتر از صرافی های غیر متمرکز است؛ البته این امر همیشگی نیست و بسته به شرایط شبکه و بازار کریپتو ممکن است تغییر کند.
برای مثال در صرافی های معتبر مانند “Binance“، “Coin Base” و “Kraken” کارمزد معاملات به ترتیب 0.1% و 0.5% و 0.26% است و در صرافی های غیر متمرکز «کارمزد معاملات» پایین تر است و در برخی موارد معاملات بدون کارمزد قابل انجام است.
|
تامین نقدینگی صرافی های متمرکز و غیر متمرکز
فرق بین صرافی متمرکز و غیر متمرکز در تامین نقدینگی بستگی به حضور افراد و شرکت های سرمایه گذار در بازار دارد.
به عنوان مثال در صرافی های متمرکز امکان معامله با حجم بسیار بالا در دارایی های ارز دیجیتال وجود دارد؛ در عین حال ممکن است در صرافی های غیر متمرکز با حجم بسیار بالا نتوانید وارد معامله شوید.
اغلب «شرکت های بزرگ» و با نقدینگی بالا در صرافی های متمرکز اقدام به فعالیت می کنند؛ از طرفی تامین نقدینگی صرافی های غیر متمرکز به کمک سرمایه های خرد و کلان شخصی صورت می گیرد.
در جدول زیر برخی ویژگی های صرافی CEX و DEX را نسبت به هم مقایسه کرده ایم:
| ویژگی صرافی | متمرکز | غیر متمرکز |
| احراز هویت | اجباری است | نیاز ندارد |
| سرعت انجام معاملات | سرعت انجام تراکنش بالا | سرعت انجام تراکنش پایین |
| کارمزد معاملات | از حساب شما کسر می گردد | کارمزد پایین و در مواردی صفر است |
| نقدینگی | حجم نقدینگی زیاد | حجم نقدینگی کم |
| امنیت دارایی ها | نسبتاً کم | امنیت بالا |
صرافی متمرکز و غیر متمرکز برای ایرانیان
حال که فرق صرافی متمرکز و غیر متمرکز بررسی کردیم، توصیه می کنیم برای استفاده از صرافی ها تصمیم گیری کنید، تا بتوایند از مزایای آنها برای کسب درآمد استفاده کنید.
کاربران ایرانی به علت تحریم اعمال شده بر ایران، از امنیت بالایی در صرافی های متمرکز برخوردار نیستند؛ این امر باعث شده تریدر های ایرانی خانه به دوش در فضای کریپتو فعالیت کنند!
طبق نظر کارشناسان اگر همین وضعیت برای ایرانیان ادامه پیدا کند؛ در آینده ای نه چندان دور کاربران ایرانی باید ناگزیر به سمت صرافی های غیر متمرکز بروند.
💡نظر کارشناس درباره فرق صرافی متمرکز و غیرمتمرکز
در نهایت می توان گفت وجود صرافی ها در معامله ارز های دیجیتال توانست شرایط را برای معامله گران به طور کامل تغییر دهد. هر یک از انواع این صرافی ها می توانند برای دسته خاصی از معامله گران مفید واقع شوند.
در این مقاله تفاوت صرافی متمرکز و غیر متمرکز را با جزئیات مهم آن توضیح دادیم، معامله گران بهتر است کار با هر دو نوع صرافی را یاد بگیرند.
سوالات متداول
آیا استفاده از هر دو نوع صرافی برای تمام اشخاص ممکن است؟
بله هر فرد با توجه به نیاز خود می تواند در صرافی های متمرکز و غیر متمرکز بدون محدودیت فعالیت کند.
آیا امکان معامله بدون احراز هویت صرافی ها فراهم است؟
این قابلیت مختص به صرافی های غیر متمرکز است و اگر شما می خواهید معامله از طریق صرافی متمرکز را انجام دهید باید احراز هویت کنید.
استفاده از کدام صرافی بین معامله گران رایج تر است؟
بیشتر افرادی که در این حوزه فعالیت دارند از طریق صرافی های متمرکز به انجام معاملات خود می پردازند.
